EN A MÍA GUITARRA CUALCOSA FLORIRÁ

Lo títol orichinal: AL FONS DE MA GUITARRA I A QUICÒM QUE FLORÍS

Lo taute e cantaire: Patric

Lo idioma orichinal: OCZITANO

En l'anyo: 1974

Enlaz a Youtube

La canta

Composata e publicata en 1974 e encluyita en o disco Uòi L'Auba [Ue l'alba], no ye una canta masiau conoxita de Patric. Manimenos, las suyas valuras textuals e mosicals la fan, me pienso yo, una canta excelent.

Mosica e poesía yeran, en os suyos inicios, tan indeseparables como una misma cosa. Nunca millor portato l'exemplo d'os trobadors oczitanos meyevals. Con os sieglos, la poesía se'n fue independizando dica constituyir-se en un arte completament autonomo. Dimpués de més sieglos, a poesía, pensata pa ser leyita, fue albandonando desichencias de rima, ritmo e regularidat metrica. Manimenos, progresivament, los camins d'a poesía e d'a canción tornaron a topetar-se, a traviés d'una novedat tan important -e, d'inicio, tricolotiata- como estió mosicar poemas que no yeran pas destinaus a ser cantaus. 

Dició Pessoa, en uno d'os suyos desasusiegos, en una d'as suyas pezquicias, que la mosica només nos da lo ritmo de propio, directament, sin de cuerpo formal, sin aquel segundo cuerpo que ye la ideya que alporta la poesía, cosa intermeya entre a mosica e la suya aimada prosa. Mosica e poesía fan asinas una aliación con -sigo les alambicatas parablas de Pessoa- bella cosa d'infantil, mnemonico, auxiliar, inicial, sozmeso a leis ritmicas que existen como resguardos, dispositivos automaticos d'un orden oculto, d'un ritual. 

Asinas naxió o fenomeno d'a Canzón e, con ella, los canttautes [tos proposo ista grafía pa la fegura d'o cantautor, lo cantaire que canta las suyas propias composicions, cantaire+taute: cant+taute] que, mesmo mosicaban poemas d'atros poetas como os creyaus de propio per éls.

Yera cosa de dar, dicir cosas de fundo poliu, con sustancia, e dicir-las con a prodiga severitat d'os iniciaus, ta o punto que, como dice Patric, garra canta fa una revolución, manimenos no i ha garra revolución sin la suya canta.

Al fons de ma guitarra i a quicòm que florís ye la clamor d'un choven que quiere meter un poquet d'optimismo e d'asperanza en a suya sociedat. En a Francia e, més que més, en a Oczitania existenzialista e pesimista d'aquels intes, Patric i mete la suya esperanza, la suya ilusión e delera per o futuro, per o esdevenidor, los sieglos a venir d'o suyo pueblo ta lo que, reconoixe, caldrá una esfuerzada chigant que, antimás, li caldrá inventar.

Plega l'estiu e los días prou largos pa trobar intes de reflexión e introspección. Cantas como ísta, que nos evoca tiempos e puestos que parixen bien aluenaus, son, asinas me lo pienso, una buena finestra ta horizonts diferents, pero tamién vecíns.

Lo taute e cantaire

Patric (Patric Martin, Mesa - Montpelier, 1947) ye un canttaute oczitano. Considerato un trobador moderno, ye un d'os prencipals exemplos d'a Nòva Cançon oczitana. 

Activista oczitanista que no ha quiesto albandonar Oczitania, Patric crea en oczitano, pero tamién adapta a l'oczitán cantas de Lluís Llach, de Bob Dylan u de Boris Vian. Las suyas composicions replecan temas de reivindicación oczitana: problemas d'a viticultura languedociana, malestar d'a chobentut, refuso d'o desenradigamiento, colonialismo interior, etc. Ha gravau més d'una ventena de discos, toz en oczitano, quitau d'uno que ye gravau en esperanto traduciendo las suyas propias cantas. 

Encara que Al fons de ma guitarra i a quicòm que florís ye la que més que cuaca a yo, no ye d'as cantas més conoxitas de Patric. En i ha d'atras més conoxitas como Esclarmonda [https://www.youtube.com/watch?v=QFCjUM_TyVA], La sarda a l'oli [https://www.youtube.com/watch?v=ZrnMQgkVEVo], L'aranha, Los rats, u las suyas versions de l'himno Se canta, aqueras montanhas [https://www.youtube.com/watch?v=wmOhHH_ryL0], u de L'Estaca [https://www.youtube.com/watch?v=BKceg6SCv6o], etc. No bi n'ha, u a lo menos que yo saba, d'atras versions d'Al fons de ma guitarra...

La traducción

Tresladar ta l'aragonés dende una lengua chirmana como ye l'oczitano premite achustar a tot meter parablas, sinificaus, ritmos, metricas e sentiu muito millor que dende una atra lengua muito més aluenada como ye l'anglés. Asinas fa goyo. Manimenos e encara asinas, foi bel comentario arredol d'a treslación que proposo:

• Cambeo lo tiempo verbal de florís, presente, ta florirá, futuro. Ye custión de metrica e tamién de dar millor sensazión d'asperanza en l'esdevenidor.

• Treslado craca ta trapaza, parablas de significau semellant. 

• Emplego lo verbo estar en cuentas de debuxar per dessenhar per razons de metrica, rima e ritmo d'o verso.

Per los que dins sa vida an pas jamai viscut... e que vièlhs sovent dison aquò’s de temps perdut per los que sovent pensan en m’escotant cantar pichòt quand seràs òme segur t’arrestaràs Prèni per testimonis los sègles a venir qu’al fons de ma guitarra i a quicòm que florís Per los que las lagremas an dessenhat sos uòlhs e que ma cançon tòca fasent tornar lo dòl per los que sovent pensan que i a pas res a far que m’an seguit per ara mas qu’an paur per deman Encambarai lo sòmi per far tornar cantar mon pòble paure pòble mon pòble descorat e combatrai la craca la guitarra a la man gigant coma l’esfòrç que deurai inventar

Per los que a suya vida no l'han podiu vivir e que de viellos piensan en o tiempo perdiu, per os que asobén piensan, en sentir-me cantar, zagal cuan serás hombre regular t'aturarás. Yo prendo per testigos los sieglos a venir que en a mía guitarra cualcosa florirá Per os que las glarimas n'os suyos güellos son e que la mía canta lis plena de dolor per os que asobén piensan que no i ha cosa a fer los que tienen medrana per l'esdevenidor. Embrecaré lo suenio per tornar a cantar lo mío pobre pueblo ya desesperanzau combatiré trapazas, la guitarra a las mans chigant como l'esfuerzo que m'habré d'inventar. Bombolón Carboner