51 - L’ABELLA E O DIOS CHÚPITER
L’abella, que ye mai d’a zera estió á fer sacrificio á os dioses, e ofrexió á Chúpiter a bresca. Quedó muito contento o dios Chúpiter d’iste sacrificio, e mandó que li s’atorgase cualsiquier grazia que ista demandase. Conoxendo l’abella que o dios Chúpiter le yera asabelo propizio, le fazió una suplica d’ista traza:
- Ó dios Chúpiter, suplico á ra tuya machestá, que que conzedas á ista tuya serbidora, ista grazia e merzé: que cualsiquiera que plegase t’as arnas ta furtar a bresca, e yo le fizase, que s’amorte á l’inte.
Chúpiter que amaba a os ombres, caducó con güen esmo sobre a grazia que l’abella pediba, e á ra fin lo resolbió d’ista traza:
-Prou ye tú fizes á o que furtase a bresca, agora yo adibo que si tú cuan fizases e dexases o fizón, que mueras tamién.
Pidamos á Dios o que nos conbenga, er sape o que nos ha de conzeder. Muitas begatas pedimos cosas, que estarban a nuestra enruena, si Dios las nos conzediese.
52 - A MAI E O FILLO CHENEBRIZERO
Una mai no castigaba á ro suyo fillo os furtos que feba de menudallas cuan yera nino, antis bien le desculpaba. Iste medró en malinidá, á o tiempo que medraba en edá. Un día furtó una manzana, l’en lebó á ra suya mai, e ista no le carrañó. Atro día furtó os libros d’un compañer en a escuela, corrió a amostrar-le ne á ra suya mai, a cuala en cuentas de castigar-le, le recullió con muito goyo. Cuan ya más mesache furtó en casa d’un bezino cosas de muito balor, ni por ixas a mai li reprendió. Beyendo que nenguno li corrixeba, cada día iba de mal en pior, e á ra fin salió un chenebrizero muito nombrato. En zagueras estió apresato por a chustizia, e condenato á estar aforcato como chenebrizero. Estando ya en a forca dizió á ra chustizia, que quereba beyer á ra suya mai por zaguera begata, e asinas que les suplicó que fuesen á buscar-la, e se fazió asinas como er pediba. Cuan er la beyó, le pidió que se’n amanase, que quereba dizirle una cosa en secreto, e refirmando a suya boca en a orella d’a mai, l’en talló con os diens. Dimpués, tornándose á ra chen, dizió:
-No tos marabillez, siñors, de que yo aiga tallato a orella d’a mia mai, pos era ye o taute d’o mal que agora enduro, si era me ese carrañato cuan yera nino, yo no me beyerba agora obligato a rematar a mia bida con una muerte tan infame.
Dende a nineza ha de enzetar os pais a crianza e educación d’os fillos, corrixiendo-lis as faltas por leus que sigan. Cuan ye tierna a bara la doblaras, cuan ixuta n’on podrás. Qui bien ama bien castiga. O burniego amor d’os pais tresbate á os fillos.
53 - L’OMBRE E O DIOS DE FUSTA
Un ombre teneba un dios que er mesmo s’eba fabricato. Pediba á ixe dios que le dase riquezas e fazienda; pero o dios de fusta se feba sordo á ras suyas demandas, e cada día l’ombre empobrezerba más. Zierto día carrañoso, l’ombre pilló á o dios por a garra e á palos, lo crebó. Á l’inte de crebar-le a capeza, surtió muito oro e plata d’era. Quedó sosprendito l’ombre, e dizió:
- Iste ye un dios fantástico, ¿poderba nunca creyer, ni esmachinar, que podeban más con er os palos que as suplicas?
O malo no aprobeita sino por fuerza. Árbol bi ha que solo á palos da ra fruita.
54 - A MONA E AS NUEZES
Una mona estando debacho d’una noguera, e abendo sentito que as nuezes yeran muito gustosas, se’n puyó ta l’arbol, e cullindo una nuez sin quitar-le a casca berda, la se quereba minchar. Alcontrando-la baladre la chitó abacho. Prebó atras, e trobandolas baladres igual como a primera, se encarrañó e dizió:
- Malditos sigan os que me dizioron que as nuezes yeran muito gustosas, ziertamén me han engañato, pos yo no he minchato nunca cualcosa tan baladre. E aborreció a noguera toda a suya bida.
Ten pazenzia que dica ra fin denguno no ye goyoso.
55 - AQUELÓO TRASFORMATO EN CULLEBRA,
EN TORO E EN MONSTRO MARINO
Reconta ra chentilidá que Aquelóo baralló una begata con o fortal e balién Ercules, o suyo rival, pero quedó burniato. Ascape prenió a figura d’una cullebra, bacho á cuala tamién quedó burniato, dimpués prenió a figura d’un toro, con á que estió burniato por terzera begata; porque Ercules l’agarrapó por as astas, le chitó á tierra, le rrancó una d’eras; e conbirtindo-le en monstro marino l’arrulló to rio Toas.
No baralles con qui puede más que tú. Os chicoz fenezen, cuan quieren competir con os grans, e asinas no te las chuegues á os grans.
Traduzión de Fabián Castillo, Bombolón Retabillador
No hay comentarios:
Publicar un comentario